Προκαταρκτική εκτίμηση των επιπτώσεων της πυρκαγιάς στο Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς – Λευκίμης – Σουφλίου

Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα που αναρτήθηκαν την 01/08/2022, στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές (The EFFIS network) η συγκεκριμένη πυρκαγιά εκτιμάται ότι έκαψε περίπου 46.000 στρέμματα. Στόχος της παρούσας εκτίμησης είναι η εξαγωγή ορισμένων προκαταρκτικών συμπερασμάτων σχετικά με τις επιπτώσεις της προαναφερθείσας πυρκαγιάς στα προστατευτέα αντικείμενα της περιοχής του Εθνικού Πάρκου Δάσους Δαδιάς – Λευκίμης – Σουφλίου.

Ενώ η Επιχειρησιακή μονάδα BEYOND του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΙΑΑΔΕΤ) εκτίμησε εκ νέου την καμένη έκταση της πυρκαγιάς που ξεκίνησε στην περιοχή Φράγμα Λύρας στο Σουφλί Έβρου και επεκτάθηκε στο Δάσος της Δαδιάς την Πέμπτη 21 Ιουλίου. Την υπολόγισε σε περίπου 4.256,62 εκτάρια ή αλλιώς σε 42.566 στρέμματα.

Ο υπολογισμός αυτός της καμένης έκτασης έχει γίνει βάσει δύο δορυφορικών εικόνων υψηλής ανάλυσης Sentinel-2, πριν και μετά την πυρκαγιά.

Το Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς – Λευκίμμης – Σουφλίου βρίσκεται στο μέσον του νομού Εβρου σε έκταση 428.000 στρεμμάτων, από τα οποία τα 72.900 είναι αυστηρά προστατευόμενη ζώνη και εντάσσονται στη ζώνη προστασίας Α. Αξίζει να σημειωθεί ότι η καμένη έκταση της περιοχής Natura 2000 αντιστοιχεί στο 10,3% της συνολικής έκτασης Natura 2000 του Εθνικού Πάρκου.

Συμπεράσματα

Ο δείκτης dNBR, όπως και το σύνολο των δεικτών τηλεπισκόπησης δεν αποτελεί ούτε το μοναδικό εργαλείο ούτε το πλέον αξιόπιστο για την εκτίμηση των επιπτώσεων μιας πυρκαγιάς. Μπορεί όμως να αποτελέσει ένα βασικό δείκτη για την εκτίμηση σε προκαταρκτικό επίπεδο των επιπτώσεων μιας πυρκαγιάς.

Ως προκαταρκτικά αποτελέσματα σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων της πυρκαγιάς που εκδηλώθηκε στο Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς–Λευκίμης–Σουφλίου θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τα εξής:

  • Ιδιαίτερα ελπιδοφόρο σε σχέση με την αποκατάσταση του οικοσυστήματος αποτελεί το γεγονός του υψηλού ποσοστού των εκτάσεων που σύμφωνα με το δείκτη σφοδρότητας της πυρκαγιάς κατηγοριοποιείται ως «Άκαυτη – Unburnt» έκταση.
  • Πολύ μεγάλο είναι το ποσοστό που εμφανίζεται ως χαμηλής σφοδρότητας πυρκαγιά (Low Severity), και θα πρέπει να γίνει λεπτομερής έρευνα στις εκτάσεις αυτές ώστε να αναζητηθούν ζωντανά άτομα που θα μπορέσουν να λειτουργήσουν ως σπορείς για την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων.
  • Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην εκτίμηση των επιπτώσεων στα κρίσιμα ενδιαιτήματα της ορνιθοπανίδας της περιοχής, από ειδικούς επιστήμονες γνώστες των βιολογικών και οικολογικών χαρακτηριστικών των ειδών, ώστε να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα αντιμετώπισης τους.
  • Τα επηρεαζόμενα δασικά οικοσυστήματα αποτελούνται κυρίως από μεσογειακά πευκοδάση με ενδημικά είδη πεύκων της Μεσογείου (Τύπος οικοτόπου 9540) και δάση δρυός με Quercus cerris και Quercus petraea (Τύπος οικοτόπου 91Μ0). Στη Μεσογειακή ζώνη, τα οικοσυστήματα αυτά είναι προσαρμοσμένα στις πυρκαγιές και αναγεννώνται εύκολα μετά από αυτές.
  • Σύμφωνα με τα αποτελέσματα από την πυρκαγιά επηρεάστηκε και μικρό τμήμα του οικοτόπου 6220*: Ψευδοστέππα με αγρωστώδη και μονοετή φυτά της Thero-Brachypodietea, ο οποίος αποτελεί οικότοπο προτεραιότητας σύμφωνα με την οδηγία 92/43/ΕΕ. Για τον οικότοπο αυτό θεωρούμε ότι θα πρέπει να ληφθούν ιδιαίτερα μέτρα ώστε να αποκατασταθεί.
  • Αναδασωτικές εργασίες θα πρέπει να γίνουν μόνο στις θέσεις εκείνες που το ανάγλυφο δημιουργεί προβλήματα στην φυσική αναγέννηση, και έχουν πληγεί ξανά από πυρκαγιές την τελευταία δεκαετία.

Σε κάθε περίπτωση, η σημαντικότητα της περιοχής του Εθνικού Πάρκου Δάσους Δαδιάς – Λευκίμης – Σουφλίου επιβάλλει την ενδελεχή μελέτη των επιπτώσεων της πυρκαγιάς, ενώ οι όποιες εργασίες αποκατάστασης θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα εντατικών εργασιών πεδίου από επιστήμονες γνώστες των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των ειδών χλωρίδας, πανίδας, ορνιθοπανίδας αλλά και των τύπων οικοτόπων.