Με την όλως τιμητική παρουσία του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού Στρατηγού Χαραλάμπους Λαλούση γιορτάσθηκε η 102α επέτειος της απελευθέρωσης του Κεντρικού και Βορείου Έβρου και της ενσωμάτωσής τους στον εθνικό κορμό, τη τρίτη Κυριακή του μηνός Μαΐου, κατά τα καθιερωμένα, με επίκεντρο την ιστορική πόλη του Διδυμοτείχου.
Το πρωί της Κυριακής, 15ης Μαΐου ε.έ., στον Ιερό Καθεδρικό Ναό Παναγίας Ελευθερωτρίας Διδυμοτείχου, μετά την Θεία Λειτουργία, στην οποία προέστη ο Σεβ. Μητροπολίτης Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνός, εψάλη, παρουσία των αρχών, η καθιερωμένη Δοξολογία επί τη απελευθερώσει της πόλεως.
Στη συνέχεια στο Ηρώο της πόλεως εψάλη Τρισάγιο, υπό του οικείου Μητροπολίτου, υπέρ αναπαύσεως των πεσόντων κατά τους απελευθερωτικούς αγώνες και ακολούθησε κατάθεση στεφάνων.
Ο Σεβασμιώτατος σε Μήνυμά του, με την ευκαιρία της επετείου της απελευθερώσεως του Διδυμοτείχου, μεταξύ άλλων, γράφει: «Αὐτές τίς μέρες ἡ Ἑλληνική Πολιτεία, ἡ Ἐκκλησία καί ὁ λαός μας γιορτάζει μέ διάφορες ἐκδηλώσεις τήν 102η ἐπέτειο ἀπό τήν ἀπελευθέρωση τοῦ Ἕβρου καί τήν ἐνσωμάτωσή τῆς περιοχῆς στόν ἐθνικό κορμό. Εἶναι μία ἐπέτειος μνήμης καί εὐθύνης. Μνήμης καί τιμῆς γιά ὅλους ἐκείνους πού ἀγωνίσθηκαν, κατά τά δίσεκτα χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας γιά τήν ἐλευθερία, ἀλλά καί εὐθύνης δικῆς μας γιά τήν ἀκεραιότητα, τήν πρόοδο καί τήν εὐημερία αὐτοῦ τοῦ τόπου, γιά τήν ἀπελευθέρωση τοῦ ὁποίου οἱ πρόγονοί μας θυσιάσθηκαν. Εἶναι ἀδιαμφισβήτητο τὀ γεγονός ὅτι οἱ πρόγονοί μας ἀγωνίσθηκαν ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος καί ὅλα αὐτά τά χρόνια ἡ Πίστη τους καί ἡ Ἐκκλησία τους ἦταν ἐκεῖνα τά θεμέλια πού τούς ἐνέπνεαν στόν διαρκῆ ἀγῶνα τους γιά τήν ἐπιβίωση τοῦ Γένους.
»Ἡ γνώση τῆς ἱστορίας καί ἡ ἐπιβίωση τῆς ἐθνικῆς ἰδιοπροσωπίας εἶναι ἰδιαίτερα ἐπιτακτική ἀνάγκη στήν ἀκριτικὴ περιοχὴ τῆς Θράκης. Ἡ Ἐκκλησία ἀνάμεσα στίς προτεραιότητές της, ἐκτός ἀπό τήν κύρια ποιμαντική της διακονία, ἔχει καθῆκον καί ὑποχρέωση νά συμβάλει στήν ἀνάδειξη τῆς ἱστορικότητος καί τῆς ταυτότητος τοῦ τόπου καί τοῦ πιστοῦ λαοῦ της…
»Σήμερα, μέ ἀφορμή τήν ἐπέτειο τῆς ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀνατολικῆς καί Δυτικῆς Θράκης τό 1920, ἀνακαλεῖται στή μνήμη μας αὐθόρμητα καί μία ἄλλη θλιβερή ἐπέτειος· αὐτή τῆς συμπλήρωσης 100 χρόνων ἀπό τήν Καταστροφή τοῦ ἑλληνισμοῦ τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, τοῦ Πόντου, τῆς Καππαδοκίας καί τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης. Τό κόστος αὐτῆς τῆς Καταστροφῆς γιά τόν Ἑλληνισμό ἦταν τρομερό. Ξερριζώθηκε ἀπό τίς πατρογονικές του ἑστίες καί ἐξοντώθηκε ἀπάνθρωπα τό ἑλληνικό στοιχεῖο τῆς Ἀνατολῆς. Ἡ δραματική κατάληξη τῆς Μικρασιατικῆς Ἐκστρατίας αὐτῆς καί τά παρασκήνιά της πρέπει νά διδάσκουν τούς Ἕλληνες καί νά ἀποτελοῦν παραδείγματα, πού θά βοηθοῦν μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ στήν ἐπιβίωση τῆς Ρωμιοσύνης μέσα σέ ἕναν ἀνελέητο, ἀδιάφορο καί σκληρό κόσμο…».
Και καταλήγει: «Ἐπειδή ζοῦμε σέ ἕναν κόσμο, πού εἶναι ἀπορροφημένος ἀπό τά μάταια καί ἐφήμερα τοῦ παρόντος κόσμου καί ὑπάρχει ἔντονη τάση νά ξεχνᾶμε ἤ νά ἀγνοοῦμε ἤ νά ἑρμηνεύουμε αὐθαίρετα τήν ἱστορία μας, καλούμεθα σήμερα μέ ἀφορμή αὐτές τίς ἐπετείους κάτω ἀπό τήν ραγδαία διάδοση τῶν προκλητικῶν προτάσεων τῆς παγκοσμιοποίησης νά διαχειρισθοῦμε τήν εὐθύνη τῆς ἐπανάκτησης τῆς συλλογικῆς μας μνήμης.
»Στή πορεία τοῦ σύγχρονου ἑλληνισμοῦ φωτεινοί ὁδηγοί καί πρέσβεις εἶναι οἱ ἅγιοι μάρτυρες, κληρικοί καί λαϊκοί, τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, πού σφαγιάσθηκαν καί ὁμολόγησαν γιά τήν πίστη τοῦ Χριστοῦ ὑπερασπιζόμενοι τήν πονεμένη Ρωμιοσύνη. Ἄς φυλάξουμε στήν μνήμη μας τίς ἀλησμόνητες Πατρίδες καί νά μήν ξεχάσουμε τόν πολιτισμό πού οἰκοδόμησε τὀ Γένος μας στήν εὐλογημένη γῆ τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης, τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, τῆς Ἰωνίας, τοῦ Πόντου, τῆς Καππαδοκίας. Ἄς μήν ξεχάσουμε τίς ρίζες καί τίς καταβολές μας καί τόν ἀγῶνα τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου γιά τήν ἐπιβίωση τῆς Ρωμιοσύνης. Ἄς μήν ξεχνᾶμε ποτέ ὅτι ἡ ἱστορία εἶναι ἕνα βιβλίο πού συνεχίζεται νά γράφεται μέ αἷμα καί θυσίες».
Στις επετειακές εκδηλώσεις στο Διδυμότειχο, εκτός από τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Στρατού, παρέστησαν οι Βουλευτές Έβρου Αναστασία Γκαρά, Αναστάσιος Δημοσχάκης, Χρήστος Δερμεντζόπουλος και Σταύρος Κελέτσης, ο Διοικητής του Δ΄ Σώματος Στρατού Αντιστράτηγος Ιωάννης Τσιόπλος, ο Διοικητής της XVI Μεραρχίας Πεζικού Υποστράτηγος Θεόδωρος Χατζηγεωργίου, ο Δήμαρχος Σουφλίου Παναγιώτης Καλακίκος, ο Αντιδήμαρχος Αθηναίων Νικόλαος Βαφειάδης, και εκπρόσωποι των λοιπών αρχών και φορέων. Συμμετείχαν με τις σημαίες τους αντιπροσωπείες μαθητών των σχολείων της πόλεως. Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε μετά το πέρας της Δοξολογίας ο Διευθυντής του 1ου Δημοτικού Σχολείου Διδυμοτείχου Παναγιώτης Αλεξανδράκης.
Στα πλαίσια του εορτασμού εγένοντο τα αποκαλυπτήρια αναθηματικής στήλης – Μνημείου “τιμής και μνήμης των Θρακών προσφύγων”, που έστησε στο χώρο του Ηρώου η φιλογενής πρωτοβουλία του «Πολιτιστικού Συλλόγου Διδυμοτείχου και περιφερείας εν Αθήναις».
Περί την μεσημβρία εγένετο η μετονομομασία της οδού «Νίκης», της αγούσης προς την Μεραρχία Διδυμοτείχου, σε οδό «XVI Μηχανοκίνητης Μεραρχίας Πεζικού Διδυμοτείχου» και στη συνέχεια στην είσοδο της Μεραρχίας έλαβε χώρα η επίσημη ανακήρυξη του Αρχηγού του Γ.Ε.Σ. Στρατηγού Χαραλάμπους Λαλούση σε επίτιμο Δημότη Διδυμοτείχου, σε αναγνώριση της πολύτιμης προσφοράς του στην Πατρίδα και τις Ένοπλες Δυνάμεις αλλά και της αγάπης και του ευεργετικού ενδιαφέροντός του για τον τόπο. Ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου ανέγνωσε την σχετική απόφαση και ο Δήμαρχος Διδυμοτείχου Ρωμύλος Χατζηγιάννογλου προσέφερε στον τιμηθέντα τα διακριτικά και διάσημα της προσεγενομένης σε αυτόν τιμής. Με βαθεία συγκίνηση αντιφώνησε ο τιμηθείς.
g
