Την πρώτη μέρα του Μαρτίου συνηθίζουμε να φτιάχνουμε και να φοράμε το γνωστό «μαρτάκι». Πρόκειται για ένα πολύ παλιό έθιμο, με βαλκανική διασπορά και πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα, και συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια.
Τι συμβολίζει ο Μάρτης
Οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων έδεναν μια κλωστή, την «Κρόκη», στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι.
Από τη 1η ως την 31η του Μάρτη, τα παιδιά φορούν στον καρπό του χεριού τους ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή. Η κόκκινη κλωστή συμβολίζει τη χαρά και η λευκή την αγνότητα. Γενικά το λευκό και το κόκκινο χρώμα το συναντάμε συχνά σαν προστασία από το κακό.
Τι αναφέρει η λαϊκή παράδοση για το «Μαρτάκι»
Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ο Μάρτης προστατεύει τα πρόσωπα των παιδιών από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, για να μην καούν. Τον φτιάχνουν την τελευταία μέρα του Φλεβάρη και τον φορούν την πρώτη μέρα του Μάρτη, πριν βγουν από το σπίτι.
Σε μερικές περιοχές ο Μάρτης φοριέται στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού σαν δαχτυλίδι για να μην σκοντάφτει ο κάτοχός του.
Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας κρεμούσαν την κλωστή όλη τη νύχτα στα κλαδιά μιας τριανταφυλλιάς για να χαρίσουν ανθοφορία, ενώ σε άλλες περιοχές την έβαζαν γύρω από τις στάμνες για να προστατέψουν το νερό από τον ήλιο και να το διατηρήσουν κρύο.
Σε κάποιες άλλες περιοχές το φορούσαν μέχρι να φανούν τα πρώτα χελιδόνια, οπότε και το άφηναν πάνω σε τριανταφυλλιές, ώστε να το πάρουν τα πτηνά για να χτίσουν τη φωλιά τους.