Η πυρκαγιά στον Έβρο έκαιγε επί 17 ημέρες. Ανθρώπινες ζωές χάθηκαν στις φλόγες, ενώ περιουσίες και 935.000 στρέμματα παραδόθηκαν στην πύρινη λαίλαπα και έγιναν στάχτη. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, ήταν η μεγαλύτερη φυσική καταστροφή στην ιστορία της Ευρώπης, με την πρωτογενή παραγωγή, που αποτελεί βάση και κινητήριο μοχλό της οικονομίας στον νομό να έχει πληγεί βαριά.
Το πρώτο μέτωπο ξέσπασε βορειοανατολικά της Αλεξανδρούπολης, και κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι θα μετατρεπόταν σε έναν ασταμάτητο πύρινο εφιάλτη. Έξι μήνες αργότερα, η εικόνα είναι αποκαρδιωτική. Οι απέραντες μαύρες εκτάσεις, απλώνονται σχεδόν σε ολόκληρο το νότιο τμήμα του Έβρου, καθώς και στο -άλλοτε- καταπράσινο και εντυπωσιακό Δάσος της Δαδιάς.
Η τοπική οικονομία δέχθηκε ένα τεράστιο και, πιθανότατα, μη αναστρέψιμο «χτύπημα»καθώς σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, στηρίζεται στην αγροτική παραγωγή, στην καλλιέργεια δέντρων, στην κτηνοτροφία και στην μελισσοκομία.
«Οι αγρότες καταστράφηκαν και για τους κτηνοτρόφους δεν υπάρχει επόμενη μέρα»
Το enikos.gr ήρθε σε επικοινωνία με τον διευθυντή του Αγροτικού Συνεταιρισμού Νοτίου Έβρου, Νίκο Γρηγοριάδη, ο οποίος ανέφερε πως δεκάδες χιλιάδες ελαιόδεντρα αλλά και οπωροφόρα δέντρα παραδόθηκαν στις φλόγες, ενώ όπως λέει χαρακτηριστικά για τους εκατοντάδες κτηνοτρόφους της περιοχής, δεν υπάρχει επόμενη ημέρα, αφού οι στάνες τους κατακάηκαν και για την επόμενη πενταετία δεν υπάρχει τόπος για να βοσκήσουν τα ζώα τους.
«Πέρα από τα εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα καλλιεργήσιμων εκτάσεων που καταστράφηκαν, κάποιοι αγρότες έχασαν και τον εξοπλισμό τους, όπως τα τρακτέρ τους, τα ραντιστικά μηχανήματα, με αποτέλεσμα ναπρέπει να ξεκινήσουν από το απόλυτο μηδέν χωρίς καμία ελπίδα. Φανταστείτε πως κάηκαν δέντρα που ήταν 1.000 ετών, άλλα 150 χρόνων, κι άλλα 100. Ένα ελαιόδεντρο αν το πάρεις από ένα συγκεκριμένο φυτώριο θα είναι 4-5 ετών. Αυτό για να φέρει την μέγιστη απόδοση, πρέπει να περάσουν 10-15 χρόνια, άρα ο αγρότης όλο αυτό το διάστημα μόνο θα πληρώνει, χωρίς να έχει κάποιο μεγάλο εισόδημα».
Ωστόσο, οι προσπάθειες των δυνάμεων πυρόσβεσης και των εθελοντών ευοδώθηκαν, ευτυχώς, στον αρχαίο ελαιώνα της Μάκρης Αλεξανδρούπολης. Το εξαιρετικό αυτό σύμπλεγμα ελαιόδεντρων που βρίσκεται από την κάτω πλευρά της Εγνατίας διασώθηκε πλήρως, την ώρα που άλλοι ελαιώνες και καλλιέργειες στη γύρω περιοχή έγιναν στάχτη. «Μιλάμε για έναν ελαιώνα που είναι γνωστός από τις εποχές του Ομήρου»αναφέρει ο κ. Γρηγοριάδης.
«Εμείς στον συνεταιρισμό μας έχουμε πελάτες που έχασαν από 2.000 μέχρι 3.000 δέντρα. Αυτά για να αποκατασταθούν θέλει πάρα πολύ δουλειά και δεν είναι καθόλου εύκολο να πραγματοποιηθεί. Παράλληλα, οι κτηνοτρόφοι έχουν καταστραφεί ολοσχερώς. Όλες οι στάνες τους, τα κοπάδια τους, τα ζώα τους. Δεν υπάρχει επόμενη ημέρα για αυτούς. Πολλοί δυστυχώς αποθαρρύνονται και αλλάζουν επάγγελμα. Όλες αυτές οι τραγικές εξελίξεις, έχουν ως αποτέλεσμα να χάνουμε και πελάτες. Τι να ζητήσουμε από ανθρώπους που δεν έχουν χρήματα να ταΐσουν τις οικογένειές τους;».
Η πλούσια μελισσοχλωρίδα έγινε στάχτη – «Πολλοί επαγγελματίες τα παράτησαν»
Πριν από δύο χρόνια, το 2022, ένα όνειρο των μελισσοκόμων της περιοχής, έγινε πραγματικότητα, αφού δημιουργήθηκε το μελισσοκομικό πάρκο στο Δάσος της Δαδιάς. «Ήμουν ενθουσιασμένος και ανυπομονούσα να το ζήσω» αναφέρει στο enikos.gr ο πρόεδρος του Συλλόγου Μελισσοκόμων Κεντρικού Έβρου, Πασχάλης Χριστοδούλου.
Όλη η πλούσια μελισσοχλωρίδα της περιοχής στον κεντρικό και νότιο Έβρο καταστράφηκε, και μαζί με αυτήν, τα όνειρα των μελισσοκόμων. «Όταν είδα το μελισσοκομικό πάρκο να καίγεται, δεν άντεξα. Στην περιοχή που κάηκε το δάσος της Δαδιάς, ενδημούν και κάποια είδη άγριας μέλισσας, και κάηκαν όλες. Από τα μελισσοκομικά φυτά που είχαμε φυτέψει, επίσης, δεν έμεινε τίποτα, μόνο άσπρο και μαύρο».
Οι μέλισσες χρειάζονται υποκατάστατα γύρης, την οποία σε κανονικές συνθήκες θα έβρισκαν άφθονη, όμως τώρα, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. «Οι μελισσοκόμοι είχαν άμεσες ζημιές από την πυρκαγιά, είτε με καμένες κυψέλες, είτε με την απώλεια ζωικού κεφαλαίου, είτε με την απώλεια εισοδήματος λόγω της ξυροδερμικής περιόδου. Υπάρχει ραγδαία κατάρρευση των μελισσών. Τα μελίσσια καθημερινά χάνουν πληθυσμό, κι άλλα εξαφανίζονται τελείως. Δεν υπάρχει τίποτα στην φύση, είναι ένα νεκρό τοπίο, δεν υπάρχει νέκταρ και γύρη. Χρειάζονται μία υποστήριξη με πρωτεΐνες προκειμένου να ανανεώσουν τον πληθυσμό, κι αυτό έπρεπε να γίνει νωρίς το φθινόπωρο. Εμείς ζητούσαμε απεγνωσμένα βοήθεια, και δεν μας βοήθησε κανείς».
Τα προβλήματα που έχουν προκληθεί για τους μελισσοκόμους είναι ατελείωτα, σύμφωνα με τον κ. Χριστοδούλου. «Υπάρχουν άνθρωποι που είναι αποκλειστικά επαγγελματίες, κι άλλοι εταιροεπαγγελματίες που τα παράτησαν. Κάποιοι μελισσοκόμοι άρχισαν να πουλάνε ότι είχα, και να φεύγουν. Έχουμε πολλές αποχωρήσεις. Το άγχος μας, πλέον, το μεγάλο, και ο πόνος μας, είναι πως δεν ξέρουμε εάν θα υπάρχουν μέλισσες την άνοιξη».
Ερημώνουν τα χωριά του Έβρου – «Είναι ξεχασμένα και μαραζώνουν»
Εγκαταλελειμμένα καμένα σπίτια, άγρια βλάστηση, ερείπια, χαλάσματα και νεκρική σιγή. Χωριά-φαντάσματα με ερειπωμένα κτίσματα συνθέτουν ένα απόκοσμο τοπίο. Το μεγαλύτερο πλήγμα της καταστροφικής πυρκαγιάς, είναι η ερημοποίηση των χωριών του Έβρου, τα οποία, έτσι κι αλλιώς, είχαν αρχίσει να αφήνονται στην παρακμή. Πλέον, ο χρόνος, φαίνεται πως σταμάτησε για πάντα.
«Τα χωριά μας δεν υπάρχουν πλέον, ήδη έχουν καταρρεύσει. Ακολουθώντας μία σύντομη διαδρομή, η οποία θα μπορούσε να ονομαστεί και “διαδρομή της κατάθλιψης”, βρίσκεις μόνο ελάχιστους ηλικιωμένους, οι οποίοι περιμένουν και αυτοί πότε θα πάρουν τον δρόμο τους. Όσο τα χωριά εγκαταλείπονται από τους νέους, αλλά και από όσους είδαν τις περιουσίες τους και τους δουλειές τους να γίνονται στάχτη, δεν υπάρχει σωτηρία. Τα περισσότερα, δεν έχουν καν σχολεία πλέον, δεν έχει μείνει τίποτα. Πονάει η ψυχή μας» τονίζει ο κ. Χριστοδούλου.
Η μεγαλύτερη ζημιά όσον αφορά τα σπίτια, σύμφωνα με τον κ. Γρηγοριάδη, σημειώθηκε στην Κίρκη. «Περίπου 25 σπίτια κάηκαν, αλλά δεν ήταν τα μόνα. Σε αρκετά χωριά επικρατεί η ίδια εικόνα.
Τα χωριά μας ερημώνουν γύρω από την Αλεξανδρούπολη. Μαραζώνουν. Είναι μία τρομακτική εικόνα για εμάς τους ντόπιους.Υπάρχουν ολόκληρες διαδρομές κοντά στα σύνορα που κυριαρχεί το απόλυτο σκοτάδι. Δυστυχώς, είναι ξεχασμένα, και με ημερομηνία λήξεως».
