Το φετινό υπερπλεόνασμα εκτιμάται κοντά στα 900 εκατ. ευρώ. Από το ποσό αυτό το 30% θα διατηρηθεί ως αποθεματικό ασφαλείας για το 2019 έτσι, θα απομείνουν 600 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 450 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για κοινωνικό μέρισμα, 90 εκατ. ευρώ για την καταβολή αναδρομικών στους ιατρούς του ΕΣΥ και 60 εκατ. ευρώ για το επίδομα θέρμανσης.
Αυτό σημαίνει πως το εφετινό κοινωνικό μέρισμα θα ανέρχεται στην καλύτερη των περιπτώσεων στο 65% του περυσινού, το οποίο είχε διαμορφωθεί στα 720 εκατ. ευρώ.
Ο ασφυκτικός δημοσιονομικός χώρος που δημιουργείται για την χορήγηση μερίσματος κάνει την κυβέρνηση να σκέφτεται δύο διαφορετικά σενάρια για το πως θα διανεμηθούν τα 450 εκατ. ευρώ.
Το πρώτο σενάριο προβλέπει πως θα υιοθετηθούν τα περσινά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια και θα ωφεληθεί ο ίδιος αριθμός δικαιούχων, ήτοι 3,4 εκατομμύρια νοικοκυριά, αλλά με μικρότερα ποσά. Πέρυσι το ανώτατο εισοδηματικό κριτήριο έφτανε στα 27.000 ευρώ, ενώ το περιουσιακό όριο ανερχόταν σε 180.000 ευρώ. Το δε μέρισμα κλιμακωνόταν από 250 έως 1.350 ευρώ. Εάν υιοθετηθεί η ίδια λογική, τότε θα υπάρξει μια μείωση των προαναφερομένων μερισμάτων κατά 65%. Έτσι, το μέρισμα θα διανεμηθεί ξανά σε 3,4 εκατομμύρια νοικοκυριά, αλλά θα κυμαίνεται από 162 έως 877 ευρώ.
Το δεύτερο σενάριο, υιοθετεί μια εντελώς διαφορετική λογική από την προαναφερόμενη και προβλέπει την ενίσχυση συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας (παρά το ότι λαμβάνουν το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης).
Το Κοινωνικό Μέρισμα θα «σπάσει» παράλληλα σε πολλές «ειδικές» κοινωνικές ομάδες όπως οι άνεργοι. Και φέτος όπως εξετάζουν στην κυβέρνηση, στους δικαιούχους θα συμπεριληφθούν οι νέοι άνεργοι που δεν λαμβάνουν επίδομα ανεργίας. Το εν λόγω μέρισμα είχε ονομαστεί έκτακτο επίδομα νεανικής αλληλεγγύης και αφορούσε μη επιδοτούμενους ανέργους του ΟΑΕΔ, ηλικίας 18 έως 24 ετών. Το μέρισμα για τους νέους ανέργους έφτανε στο ποσό ύψους των 400 ευρώ.
Δεδομένο πρέπει να θεωρείται ότι θα χρησιμοποιηθεί και φέτος για τις αιτήσεις η ειδική διαδικτυακή πλατφόρμα που βασίστηκε σε αυτή του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
Σε κάθε περίπτωση όλα θα κριθούν από τη συμφωνία κυβέρνησης – θεσμών για την αξιοποίηση του δημοσιονομικού χώρου του 2018, αλλά και από τις προβολές για το πώς η διανομή μερίσματος θα στηρίξει την ανάπτυξη και την κατανάλωση, βελτιώνοντας τις μακροοικονομικές επιδόσεις της Ελλάδος.