Παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και του Υφυπουργού Υγείας Δημήτρη Βαρτζόπουλου, τελέστηκαν την Τετάρτη 8 Νοεμβρίου 2023 τα εγκαίνια της Μονάδας Φροντίδας για την Ασφάλεια των Παιδιών, της Παιδιατρικής Κλινικής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης.
Η Μονάδα ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του Σωματείο ενάντια στην κακοποίηση του παιδιού «Eliza» και αποτελεί τον πρώτο νοσοκομειακό χώρο για την εξέταση και διεπιστημονική αντιμετώπιση βρεφών και παιδιών με υποψία κακοποίησης / παραμέλησης στη Βόρεια Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, οι λειτουργίες της Μονάδας περιλαμβάνουν:
- Εξέταση και παρακολούθηση βρεφών και παιδιών με υποψία κακοποίησης / παραμέλησης.
- Συντονισμό της διεπιστημονικής φροντίδας, που περιλαμβάνει όλες τις ομάδες επαγγελματιών που καλούνται να διαχειριστούν περιστατικά κακοποίησης, όπως ιατρός, νοσηλευτής, κοινωνικός λειτουργός, επαγγελματίας ψυχικής υγείας, ιατροδικαστής, αστυνομικός κ.ά.
- Διαμόρφωση ερευνητικών / εκπαιδευτικών προγραμμάτων πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόληψης της κακοποίησης.
- Συλλογή δεδομένων για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση επιστημονικά τεκμηριωμένων στρατηγικών πρόληψης και διαχείρισης περιστατικών κακοποίησης / παραμέλησης παιδιών.
Η προστασία παιδιών που κινδυνεύουν από κακοποίηση και παραμέληση προβάλλει ως μία ανάγκη πιο επιτακτική από ποτέ, καθώς:
- Στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπολογίζεται πως 18 εκατομμύρια παιδιά έχουν πέσει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης πριν ενηλικιωθούν, 44 εκατομμύρια έχουν υποστεί σωματική κακοποίηση και 55 εκατομμύρια έχουν υπάρξει θύματα ψυχολογικής βίας (Π.Ο.Υ. 2020).
- Σχεδόν 3 στα 4 παιδιά (300 εκατομμύρια παιδιά) ηλικίας 2-4 ετών υφίστανται τακτικά σωματική τιμωρία ή/και ψυχολογική βία στα χέρια των γονέων και των φροντιστών τους (Π.Ο.Υ. 2022).
- Σε διεθνές επίπεδο, στα περιστατικά κακοποίησης/παραμέλησης η πρώιμη παρέμβαση προκρίνεται ως ο πιο καίριος και αποτελεσματικός τρόπος μείωσης των δυσμενέστατων επιπτώσεων της παιδικής κακομεταχείρισης, καθώς δίνει την ευκαιρία να αποσοβηθούν οι σοβαρές, μη αναστρέψιμες επιπτώσεις (Conroy & Brown, 2004).
- Eκτιμάται ότι, παγκοσμίως, έως και 1 δισεκατομμύριο παιδιά ηλικίας 2-17 ετών βίωσαν παραμέληση ή έπεσαν θύματα σωματικής, σεξουαλικής ή συναισθηματικής βίας κατά τη διάρκεια της ζωής τους (Hillis S, Mercy J, Amobi A, Kress H. 2016).
Το Eliza ευχαριστεί θερμά τον Σπύρο και τη Λίνα Θεοδωροπούλου για την εξ’ ολοκλήρου δημιουργία της νέας Μονάδας. Επίσης, η Μονάδα στελεχώνεται με παιδοψυχίατρο, μέσα από την υποστήριξη της Goldman Sachs Gives σε συνεργασία με το Ίδρυμα Μποδοσάκη.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, στον χαιρετισμό της, ανέφερε:
«Ίσως δεν υπάρχει οδυνηρότερη μορφή βίας από αυτήν που ασκείται σε παιδιά. Ευάλωτα και αδύναμα, ανήμπορα να αντιδράσουν στη βάναυση μεταχείριση, βυθίζονται σ’ ένα σκοτάδι χωρίς τέλος που αναπόφευκτα θα επηρεάσει την ενήλικη ζωή τους. Συχνά, ο πόνος, ψυχικός και σωματικός, που δοκιμάζουν, προκαλείται από οικεία πρόσωπα, γονείς, κηδεμόνες, συγγενείς, φίλους, τους ανθρώπους που οφείλουν να τα αγαπούν και να τα προστατεύουν. Και η σιωπή, η συγκάλυψη, η αδιαφορία απέναντι σε περιστατικά κακομεταχείρισης, παραμέλησης, εκμετάλλευσης ή κακοποίησης των παιδιών συντείνουν στον πολλαπλασιασμό τους. Δυστυχώς και στη χώρα μας. Οι αριθμοί που παραθέτουν οι ειδικοί είναι αποκαλυπτικοί.
Η δραστηριότητα του Σωματείου ΕΛΙΖΑ, από τη σύστασή του το 2008, με πρωτοβουλία της κυρίας Μαρίνας Καρέλλα και του συζύγου της Μιχαήλ, ήρθε να καλύψει ένα μεγάλο κενό στην αναγνώριση και διερεύνηση του φαινομένου. Σε συνεργασία με τα Παιδικά Xωριά SOS, ξεκίνησε τη λειτουργία του πρώτου ξενώνα θεραπείας και αποκατάστασης παραμελημένων και κακοποιημένων παιδιών, προσχολικής ηλικίας. Ακολούθησε η δημιουργία της 1ης Μονάδας για την Ασφάλεια των Παιδιών, στο Νοσοκομείο Παίδων Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού. Πριν από δύο χρόνια, εγκαινιάστηκε η 2η Μονάδα στο Νοσοκομείο Αττικόν, για τη φροντίδα βρεφών και παιδιών με υποψία κακοποίησης ή παραμέλησης και την εκπόνηση ερευνητικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων που θα συνδράμουν ουσιαστικά στη πρόληψη του ζοφερού αυτού φαινομένου. Και σήμερα εγκαινιάζουμε την 3η Μονάδα, στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης, με στόχο τη διαχείριση και πρόληψη της παιδικής κακοποίησης. Μια εξαιρετική πρωτοβουλία για την προστασία των παιδιών και των ευάλωτων οικογενειών.
“Μηδενική ανοχή στην παιδική κακοποίηση”, είναι το μήνυμα του Σωματείου ΕΛΙΖΑ, μήνυμα που μας καλεί όλους σε εγρήγορση. Μας παροτρύνει να μη διστάζουμε να αποκαλύπτουμε και να καταγγέλλουμε στις αρμόδιες αρχές περιστατικά κακοποίησης, να μην κλείνουμε τα μάτια μπροστά στην υποψία, έστω, ότι πίσω από κλειστές πόρτες ένα παιδάκι υποφέρει. Μας επισημαίνει μια σημαντική ευθύνη και υποχρέωση: να κάνουμε τον κόσμο μας πιο ασφαλή για τα παιδιά, να προφυλάξουμε την αθωότητά τους, να προασπίσουμε το δικαίωμά τους στην αγάπη και τη φροντίδα, σαν μια εγγύηση για το μέλλον.
Θέλω να συγχαρώ θερμά τους δωρητές που βοήθησαν να δημιουργηθεί η μονάδα, τους εργαζόμενους σε αυτήν, και βέβαια τους ιδρυτές. Αν ο άνθρωπος είναι το προϊόν των τραυμάτων της παιδικής του ηλικίας, νιώθουμε ευγνωμοσύνη σε όσους συνεισφέρουν ώστε τα τραύματα αυτά να προλαμβάνονται ή να θεραπεύονται».
Η Ιδρύτρια και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Eliza, Μαρίνα Καρέλλα, στην ευχαριστήρια ομιλία της, ανέφερε:
«Όλα όσα κάνουμε τα παραδίδουμε στα δημόσια σχολεία, τα δημόσια νοσοκομεία, στην αστυνομία, στους Πολίτες. Προϋπόθεση για την υλοποίηση των δράσεων του Eliza είναι η συμπόρευση με ανθρώπους που αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα του σκοπού μας, όπως τη Διοίκηση του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης που αποδέχτηκε τη δημιουργία της Μονάδας. Τον κ. Μανταδάκη που την αγκάλιασε. Τον Σπύρο και τη Λίνα Θεοδωροπούλου που γενναιόδωρα προσέφεραν στη δημιουργία της και το Ίδρυμα Μποδοσάκη που συνέβαλε στην ενδυνάμωση της, με παιδοψυχίατρο. Η παρουσία σας εδώ σήμερα μας δίνει δύναμη να συνεχίζουμε».
Ο Καθηγητής Παιδιατρικής – Παιδιατρικής Αιματολογίας / Ογκολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Διευθυντής της Παιδιατρικής Κλινικής και Υπεύθυνος της Μονάδας, κ. Ελπιδοφόρος Μανταδάκης δήλωσε:
«Το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης (ΠΓΝΑ) με μεγάλη χαρά εγκαινιάζει τη Μονάδα Φροντίδας για την Ασφάλεια των Παιδιών, σε συνεργασία με το Σωματείο Ενάντια στην Κακοποίηση του Παιδιού – Εliza. Ο νέος χώρος που δημιουργήθηκε στο ΠΓΝΑ για την εκτίμηση παιδιών με πιθανή κακοποίηση και παραμέληση, είναι καλά εξοπλισμένος, εξαιρετικά φιλικός προς τα παιδιά και διακριτικός. Παρόλο που προς το παρόν η διεύθυνση της Παιδιατρικής κλινικής του ΠΓΝΑ παρά τις συνεχείς προσπάθειές της δεν έχει βρει ειδικό Παιδίατρο επιστημονικό συνεργάτη για τη Μονάδα, ελπίζουμε ότι αυτό θα γίνει στο άμεσο μέλλον. Είναι βέβαιο ότι η μονάδα θα συμβάλλει στην έγκαιρη αναγνώριση κακοποιημένων και παραμελημένων παιδιών, δεδομένου ότι το φαινόμενο της παιδικής κακοποίησης και παραμέλησης είναι υποεκτιμημένο στην ελληνική κοινωνία αλλά και διεθνώς, παρόλο που επηρεάζει δραματικά τη ζωή των παιδιών που την υφίστανται. Είμαστε ευγνώμονες στους ανιδιοτελείς δωρητές της μονάδας και ελπίζουμε στη συνεχιζόμενη αρωγή του Εliza, αλλά και στη μελλοντική βοήθεια της ελληνικής πολιτείας για την κατάλληλη στελέχωση της Παιδιατρικής κλινικής του ΠΓΝΑ, που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη νέα μονάδα».
Ο Σπύρος και η Λίνα Θεοδωροπούλου, που προσέφεραν όλο το απαιτούμενο ποσό για τη δημιουργία και τον εξοπλισμό της Μονάδας αλλά και για την κάλυψη του κόστους παιδιάτρου πλήρους απασχόλησης, δήλωσαν πως «Αντιληφθήκαμε την ανάγκη δημιουργίας Μονάδας Φροντίδας για την Ασφάλεια των Παιδιών στην ακριτική Αλεξανδρούπολη και στηρίξαμε χωρίς δεύτερη σκέψη αυτή την πρωτοβουλία του Σωματείου Eliza. Η επέκταση των Μονάδων Φροντίδας σε παιδιατρικά τμήματα δημόσιων νοσοκομείων σε όλη τη χώρα θα συμβάλλει στην πρώιμη παρέμβαση σε ένα φαινόμενο που όπως διαφαίνεται πλέον ξεκάθαρα, υπονομεύει τη σωματική και ψυχική υγεία της ελληνικής κοινωνίας, αφού ό,τι συμβαίνει στην παιδική μας ηλικία, μας ακολουθεί στην ενήλικη ζωή, με ανεξίτηλα σημάδια. Είναι υποχρέωσή μας να στεκόμαστε με ευθύνη μπροστά σε ένα τόσο οδυνηρό φαινόμενο. Αυτή την υποχρέωση αναλάβαμε πρόθυμα και ευχόμαστε ολόψυχα να συμβάλλουμε στον τελικό στόχο, την εξάλειψη της βίας στα παιδιά».