Μετά τα πανελλαδικά μπλόκα, το υδατικό αδιέξοδο στον Άρδα αναδεικνύεται σε ζήτημα εθνικής και ευρωπαϊκής διάστασης
Ένα νέο μέτωπο πίεσης προς την κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανοίγει η κρίση στη διαχείριση των υδάτων του ποταμού Άρδα, την ώρα που οι αγρότες του Έβρου εξακολουθούν να βρίσκονται σε αναβρασμό μετά τα πανελλαδικά μπλόκα. Οι Ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κατέθεσαν γραπτή ερώτηση στην Κομισιόν, ζητώντας την αξιολόγηση της υπάρχουσας και πλέον ανεπαρκούς συνεργασίας Ελλάδας και Βουλγαρίας, μετά τη λήξη της διμερούς συμφωνίας το καλοκαίρι του 2024.
Μετά τη λήξη της Ελληνοβουλγαρικής Συμφωνίας τον Ιούλιο του 2024 και την έκδοση μιας μη δεσμευτικής Κοινής Δήλωσης τον Μάιο του 2025, το ποτάμι έχει μείνει ουσιαστικά χωρίς σταθερό θεσμικό μηχανισμό διαχείρισης. Αυτό έχει οδηγήσει σε ένταση ανάμεσα στις αρδευτικές ανάγκες της ελληνικής πλευράς και την υδροηλεκτρική εκμετάλλευση από τη Βουλγαρία.
Σύμφωνα με τους Ευρωβουλευτές, οι περιορισμένες ποσότητες νερού που απελευθερώθηκαν από τη Βουλγαρία —μετά από πληρωμή 1,2 εκατ. ευρώ από την Ελλάδα— δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες των παραγωγών του Έβρου. Το αποτέλεσμα είναι αγωνία για τη φετινή καλλιεργητική περίοδο αλλά και σοβαρές επιπτώσεις στο οικοσύστημα του Δέλτα του Έβρου.
Νίκος Παππάς, Έλενα Κουντουρά, Κώστας Αρβανίτης και Νικόλας Φαραντούρης ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει τη συμβατότητα της σημερινής κατάστασης με τις Οδηγίες 2000/60/ΕΚ και 2007/60/ΕΚ, που προβλέπουν συνεργασία και κοινό σχεδιασμό για διεθνείς λεκάνες απορροής.
Παράλληλα ζητούν την ενθάρρυνση σύστασης μίας Μόνιμης Μεικτής Επιτροπής υπό την αιγίδα της ΕΕ, ώστε να υπάρξει σταθερός και δεσμευτικός μηχανισμός διαχείρισης των υδάτων.
Την ίδια στιγμή, οι αγρότες της Βισσας, του Διδυμοτείχου, του Τριγώνου και της Ορεστιάδας συνεχίζουν να διεκδικούν λύσεις για τα προβλήματα που τους οδήγησαν στα φετινά μπλόκα.
Στο επίκεντρο βρίσκονται:
- Η εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ χωρίς μεταφορά στην ΑΑΔΕ και επιστροφή των αχρεωστήτως παρακρατημένων ευρωπαϊκών ενισχύσεων.
- Αναπλήρωση χαμένου εισοδήματος για το 2025, ειδικά για προϊόντα που πωλούνται κάτω από το κόστος.
- Άμεση πληρωμή επιδοτήσεων και επίλυση των προβλημάτων του συστήματος Monitoring.
- Τιμές που καλύπτουν το πραγματικό κόστος παραγωγής.
- Μείωση του κόστους ενέργειας και αγροτικού πετρελαίου.
- Να μην εφαρμοστεί η συμφωνία Mercosur–ΕΕ.
- Μακροχρόνια συμφωνία με τη Βουλγαρία για τα νερά του Άρδα.
- Έργα υποδομής σε άρδευση, αγροτική οδοποιία και αντιπλημμυρική προστασία.
- Εκσυγχρονισμός του κανονισμού του ΕΛΓΑ και πλήρης αποζημίωση των κτηνοτρόφων.
Για τους παραγωγούς του Έβρου, το ζήτημα του Άρδα δεν είναι απλώς τεχνικό. Έχει μετατραπεί σε σύμβολο της χρόνιας υποβάθμισης του πρωτογενούς τομέα στη Βόρεια Ελλάδα.
«Δεν θέλουμε ούτε επιδόματα ούτε εφάπαξ λύσεις. Θέλουμε να μπορούμε να αρδεύουμε τα χωράφια μας», δηλώνουν χαρακτηριστικά μέλη των αγροτικών συλλόγων.
Με την καλλιεργητική περίοδο να πλησιάζει, οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες, τόσο για την Αθήνα και τη Σόφια όσο και για τις Βρυξέλλες. Το αν ο Άρδας θα γίνει πεδίο συνεργασίας ή νέας κρίσης, μένει να φανεί.
