Στόχος η παρακολούθηση των μετακινήσεων και η διατήρηση του μοναδικού πληθυσμού του εμβληματικού αρπακτικού
Με επιτυχία ξεκίνησε το φετινό πρόγραμμα τοποθέτησης πομπών σε Μαυρόγυπες στο Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς–Λευκίμης–Σουφλίου, στο πλαίσιο των δράσεων του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ). Τέσσερα πουλιά εξοπλίστηκαν ήδη με πομπούς GPS–GSM, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας ακόμη περιόδου συστηματικής παρακολούθησης του σπάνιου αυτού είδους.
Η δράση εντάσσεται στο ευρύτερο πρόγραμμα προστασίας και διαχείρισης του πληθυσμού του Μαυρόγυπα (Aegypius monachus), ενός από τα πλέον απειλούμενα είδη αρπακτικών στην Ευρώπη. Οι πομποί επιτρέπουν στους επιστήμονες να παρακολουθούν τις μετακινήσεις, τις περιοχές τροφοληψίας και τις συμπεριφορές των πουλιών, συμβάλλοντας καθοριστικά στη λήψη μέτρων προστασίας και στη μείωση των κινδύνων θνησιμότητας.
Μέσα από την τηλεμετρία, εντοπίζονται περιστατικά δηλητηρίασης ή παράνομης δραστηριότητας, ενώ καταγράφεται η χρήση του χώρου από τα πουλιά μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2023 στη Δαδιά. Τα δεδομένα που συλλέγονται βοηθούν στην αξιολόγηση της επίδρασης των πυρκαγιών και στην προσαρμογή των στρατηγικών διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος.
Η παγίδευση των πουλιών γίνεται με ασφαλείς και αδειοδοτημένες μεθόδους, από εξειδικευμένες ομάδες πεδίου, την περίοδο του φθινοπώρου ώστε να μην διαταράσσεται η αναπαραγωγή. Μετά τον απαραίτητο έλεγχο υγείας, οι πομποί τοποθετούνται με τρόπο που δεν επηρεάζει την πτήση ή τη συμπεριφορά τους, και τα πουλιά απελευθερώνονται άμεσα στο φυσικό τους περιβάλλον.
Τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν τοποθετηθεί πομποί σε περισσότερους από 60 Μαυρόγυπες, ενώ μέχρι το 2029 προβλέπεται η εγκατάσταση επιπλέον 24 πομπών, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE23-NAT-BG “LIFE Rhodope Vulture”, το οποίο στοχεύει στη μακροπρόθεσμη διατήρηση του πληθυσμού των Μαυρόγυπων στη διασυνοριακή περιοχή της Ροδόπης.
Το πρόγραμμα υλοποιείται από τη Bulgarian Society for the Protection of Birds (BSPB) σε συνεργασία με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, τους Κυνηγετικούς Συλλόγους Ορεστιάδας και Σταυρούπολης, καθώς και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις Καλλιστώ και Εταιρεία Προστασίας Βιοποικιλότητας Θράκης (ΕΠΒΘ). Στο εγχείρημα συμμετέχουν ακόμη διεθνείς οργανισμοί, όπως η Vulture Conservation Foundation (VCF) και η GREFA, με τη στήριξη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του ΟΦΥΠΕΚΑ.
Η παρακολούθηση των Μαυρόγυπων στη Δαδιά αποτελεί κομβικής σημασίας δράση για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας στη Θράκη και στη ΝΑ Ευρώπη. Το εμβληματικό αυτό είδος, μοναδικό στην Ελλάδα, εξακολουθεί να συμβολίζει τη στενή σχέση του ανθρώπου με τη φύση και την ανάγκη για μακροπρόθεσμη προστασία των οικοσυστημάτων που το στηρίζουν.
