Επιχειρησιακή ετοιμότητα από το ΥΠΑΑΤ με ελέγχους, σταθμούς απολύμανσης και αυστηρά μέτρα βιοασφάλειας – Προειδοποίηση για πιθανό lockdown
Η ελληνική κτηνοτροφία βρίσκεται ξανά σε κατάσταση συναγερμού, καθώς η ευλογιά των αιγοπροβάτων απειλεί να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Μετά από μήνες ανησυχίας και διάσπαρτων κρουσμάτων, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κηρύσσει «έφοδο δέκα ημερών» σε όλη τη χώρα. Το σχέδιο που παρουσιάστηκε μετά τη σύσκεψη υπό τον υπουργό Κώστα Τσιάρα, με τη συμμετοχή περιφερειαρχών και υπηρεσιακών παραγόντων, δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών: η μάχη είναι συλλογική, τα μέτρα αυστηρά και η αποτυχία δεν αποτελεί επιλογή. Το διακύβευμα δεν είναι μόνο η υγεία του ζωικού κεφαλαίου, αλλά και η βιωσιμότητα χιλιάδων κτηνοτρόφων, η ασφάλεια της εφοδιαστικής αλυσίδας και η ανθεκτικότητα της αγροτικής οικονομίας.
Η ευλογιά των αιγοπροβάτων, μια ιδιαίτερα μεταδοτική ζωονόσος, δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμη. Η εμπειρία προηγούμενων ετών έχει δείξει ότι η καθυστέρηση στην εφαρμογή μέτρων οδηγεί σε ραγδαία εξάπλωση, με ανυπολόγιστες ζημιές στην παραγωγή, αλλά και σε κοινωνικοοικονομικές συνέπειες που ξεπερνούν τον πρωτογενή τομέα. Γι’ αυτό το ΥΠΑΑΤ αποφάσισε να κινηθεί δυναμικά, συγκροτώντας ένα «στρατηγείο» συντονισμού με άξονα την πρόληψη, τον έλεγχο και την άμεση ανταπόκριση.
Ο κορμός του σχεδίου στηρίζεται σε τρεις άξονες:
- Επιτόπιοι έλεγχοι: Οι κτηνίατροι του Υπουργείου, σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ), θα βρίσκονται καθημερινά στο πεδίο. Ο στόχος είναι διπλός: να εντοπίζονται άμεσα ύποπτα κρούσματα και να καθοδηγούνται οι κτηνοτρόφοι στην τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας.
- Σταθμοί απολύμανσης: Στήνονται σε βασικούς οδικούς άξονες και κομβικά σημεία μετακίνησης ζώων, ζωοτροφών και γάλακτος. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται ένα «φίλτρο» που περιορίζει τον κίνδυνο μετάδοσης, ενώ παράλληλα ενισχύεται η αίσθηση ελέγχου και ασφάλειας στον αγροτικό κόσμο.
- Πιστοποιητικό απολύμανσης: Εισάγεται μια νέα διαδικασία, όπου οι παραγωγοί θα μπορούν να παραδίδουν γάλα συνοδευόμενο από πιστοποιητικό που θα επιβεβαιώνει την τήρηση των μέτρων απολύμανσης. Έτσι διασφαλίζεται η εμπιστοσύνη στην αγορά και αποφεύγονται πιθανές αναταράξεις στην κατανάλωση.
Ο κίνδυνος του «lockdown»
Η προειδοποίηση του υπουργού Κώστα Τσιάρα ήταν σαφής: αν δεν υπάρξει πειθαρχία και συνεργασία, η χώρα μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με σενάριο «lockdown» στη μετακίνηση ζώων. Ένα τέτοιο μέτρο θα είχε αλυσιδωτές επιπτώσεις, από την αναστολή της κτηνοτροφικής παραγωγής έως και τη διατάραξη της αγροδιατροφικής αλυσίδας. Η φράση αυτή δεν λειτουργεί μόνο ως προειδοποίηση, αλλά και ως κάλεσμα συστράτευσης προς όλους τους εμπλεκόμενους.
Οι Περιφέρειες στην πρώτη γραμμή
Οι Περιφερειάρχες και οι Αντιπεριφερειάρχες, που έχουν την αρμοδιότητα για την εφαρμογή των μέτρων, δήλωσαν ομόφωνα την πρόθεσή τους να στηρίξουν το σχέδιο. Οι τοποθετήσεις τους έδειξαν ότι το ζήτημα δεν είναι μόνο περιφερειακό αλλά εθνικό, με χαρακτηριστικές αναφορές στον «πόλεμο» που δίνεται απέναντι στη ζωονόσο. Η εμπειρία από παλαιότερες κρίσεις, όπως η πανώλη, δείχνει ότι η συντονισμένη δράση είναι το κλειδί.
Πέρα από το υγειονομικό σκέλος, η ευλογιά αποτελεί τεράστιο πλήγμα για τους κτηνοτρόφους. Η πιθανή απώλεια ζωικού κεφαλαίου, οι περιορισμοί στη μετακίνηση και το αυξημένο κόστος μέτρων βιοασφάλειας απειλούν την οικονομική τους επιβίωση. Γι’ αυτό το ΥΠΑΑΤ εξετάζει τρόπους στήριξης, όπως η παροχή απολυμαντικών υλικών μέσω των Περιφερειών και ενδεχομένως οικονομικών ενισχύσεων για την κάλυψη των αναγκών.
Η δεκαήμερη «έφοδος» αποτελεί μια κρίσιμη δοκιμασία. Αν αποδώσει, η χώρα θα έχει καταφέρει να περιορίσει τον κίνδυνο και να διασφαλίσει το ζωικό της κεφάλαιο. Αν αποτύχει, το κόστος θα είναι τεράστιο. Σε κάθε περίπτωση, η επιτυχία δεν θα κριθεί μόνο από τα μέτρα της κεντρικής διοίκησης, αλλά και από τη στάση των ίδιων των κτηνοτρόφων, οι οποίοι καλούνται να εφαρμόσουν με ευλάβεια τις οδηγίες.
Η ευλογιά των αιγοπροβάτων δεν είναι μια απλή υγειονομική απειλή· είναι ένας εθνικός κίνδυνος με πολλαπλές διαστάσεις. Η «έφοδος δέκα ημερών» είναι μια προσπάθεια να ανακοπεί η εξάπλωση της νόσου με τρόπο συντονισμένο, δυναμικό και αποτελεσματικό. Ωστόσο, το πραγματικό στοίχημα είναι η συνεργασία όλων: Υπουργείου, Περιφερειών, κτηνιάτρων και κτηνοτρόφων. Γιατί μόνο μέσα από κοινή δράση μπορεί να αποφευχθεί το ενδεχόμενο ενός καταστροφικού lockdown που θα έπληττε όχι μόνο την κτηνοτροφία, αλλά και την εθνική οικονομία στο σύνολό της.
