Συνεχίζεται η μάχη για το νερό στον Έβρο: Αισιοδοξία στον Βορρά – Απόγνωση στον Νότο

Αγρότες χωρίς νερό για έκτη ημέρα – Ανεβαίνει η στάθμη στον Άρδα, ελπίδες από νέα διακρατική συμφωνία Ελλάδας – Βουλγαρίας

Η καθημερινότητα των αγροτών του Έβρου έχει μετατραπεί σε αγώνα επιβίωσης. Η δραματική μείωση της ροής των υδάτων του ποταμού Άρδα, σε συνδυασμό με την αδιαφάνεια στη διακρατική συμφωνία με τη Βουλγαρία και την πολιτική αδιαφορία της κυβέρνησης, προκαλούν δικαιολογημένη αγανάκτηση στους ανθρώπους της παραγωγής.

Μετά τις πρώτες συμβολικές κινητοποιήσεις, οι φωνές απόγνωσης απειλούν πλέον να γίνουν κραυγές οργής.

Σε μια κρίσιμη καμπή για την αγροτική οικονομία της χώρας, ο Έβρος αντιμετωπίζει μία από τις πιο σοβαρές κρίσεις άρδευσης των τελευταίων δεκαετιών. Με τη λειψυδρία να πλήττει αμείλικτα τα καλλιεργήσιμα εδάφη, την έλλειψη διαφανούς στρατηγικής διαχείρισης υδάτων, και τις αποζημιώσεις να εκκρεμούν εδώ και μήνες, η τοπική κοινωνία αγροτών βρίσκεται στα όρια της κατάρρευσης.

Από τον νότιο έως τον βόρειο Έβρο, η γη διψά και οι παραγωγοί σηκώνουν τα τρακτέρ σε μια ύστατη προσπάθεια αντίστασης. Με το νερό να μετατρέπεται σε όπλο πίεσης και πολιτικής διαπραγμάτευσης, οι κάτοικοι ζητούν όχι μόνο επιβίωση, αλλά σεβασμό, σχεδιασμό και δικαιοσύνη.

Για έκτη συνεχόμενη ημέρα χωρίς άρδευση, οι αγρότες στις Φέρες και στον Πέπλο βρίσκονται σε απόγνωση. Με τα χωράφια να ραγίζουν από την ξηρασία και τις γεωτρήσεις να στερεύουν, πολλοί επιστρατεύουν τρακτέρ και αντλίες για να μαζέψουν το λιγοστό νερό από αποστραγγιστικά κανάλια. Η εικόνα θυμίζει πολιορκία – μόνο που αυτή φορά, ο εχθρός είναι η αδιαφορία και η έλλειψη υποδομών.

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξανδρούπολης, Κώστας Αλεξανδρής, περιγράφει την κατάσταση ως «διαχρονική κατάντια», ενώ προειδοποιεί για καταστροφή της φετινής παραγωγής αν δεν υπάρξει άμεση δράση.

Βόρειος Έβρος: Προσωρινή Ανακούφιση – Μόνιμη Δυσπιστία
Στον βόρειο Έβρο, η κατάσταση δείχνει να βελτιώνεται χάρη στη νέα πενταετή συμφωνία Ελλάδας – Βουλγαρίας για τη ροή υδάτων από το φράγμα του Θεραπειού. Όμως, η ανακούφιση είναι συγκρατημένη.

Σε οριακή κατάσταση βρέθηκαν τις προηγούμενες ημέρες οι αγρότες στον νομό Έβρου, καθώς η περιορισμένη ροή των υδάτων από τον ποταμό Άρδα προς τον Έβρο απειλούσε να καταστρέψει τις καλλιέργειες τους. Οι αντλίες λειτουργούσαν εκ περιτροπής, ενώ η άρδευση σε περίπου 230.000 στρέμματα είχε γίνει σχεδόν αδύνατη, προκαλώντας ανησυχία εν μέσω ανομβρίας και υψηλών θερμοκρασιών.

Η κρίση οφειλόταν στη λήξη μιας 60ετούς διακρατικής συμφωνίας που εξασφάλιζε την απρόσκοπτη ροή 186 εκατ. κυβικών μέτρων νερού ετησίως από τη Βουλγαρία προς την Ελλάδα. Η καθυστέρηση στην υπογραφή νέας συμφωνίας είχε οδηγήσει σε αισθητή μείωση της στάθμης του Άρδα, ειδικά σε μια περίοδο που το νερό είναι ζωτικής σημασίας για τις καλλιέργειες σιτηρών και κηπευτικών.

Τελικά, μέσα από διαβουλεύσεις, υπογράφηκε νέα πενταετής συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών, επιτρέποντας την αποκατάσταση της ροής. Μόλις δύο ημέρες μετά, περιοχές που ήταν εντελώς στεγνές άρχισαν να πλημμυρίζουν ξανά με νερό, προσφέροντας ανακούφιση στους αγρότες.
Παρότι η κατάσταση δείχνει να εξομαλύνεται, οι παραγωγοί αναμένουν λεπτομερή ενημέρωση για τους όρους της νέας συμφωνίας, ώστε να γνωρίζουν αν η επάρκεια νερού θα διατηρηθεί σε βάθος χρόνου. Παρόμοια προβλήματα εντοπίζονται και στον νότιο Έβρο, όπου καταλήγουν τα νερά των ποταμών.

Οι αγρότες τονίζουν πως η διασφάλιση σταθερής άρδευσης είναι κρίσιμη για τη βιωσιμότητα της αγροτικής παραγωγής στην περιοχή και ζητούν μόνιμους μηχανισμούς διακρατικής συνεργασίας και έγκαιρης πρόληψης τέτοιων κρίσεων.

Παρά τις υποσχέσεις του Υφυπουργού Εξωτερικών, Χάρη Θεοχάρη, οι αγρότες παραμένουν σε επιφυλακή. Τα τρακτέρ, όπως δηλώνουν οι σύλλογοι, παραμένουν σε ετοιμότητα και η κινητοποίηση στο Τελωνείο Ορμενίου ματαιώθηκε.

Ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ Πλάτης, Δημήτρης Δρακούδης, ανέφερε ότι η ροή υδάτων είχε μειωθεί επικίνδυνα στην καρδιά της καλλιεργητικής περιόδου.

Πλέον, με τη νέα συμφωνία, οι ελπίδες αναπτερώνονται για την άρδευση των 230.000 στρεμμάτων που κινδυνεύουν.

Ωστόσο, παραμένει το βασικό ερώτημα: Ποιοι είναι οι όροι της συμφωνίας;
Γιατί δεν δημοσιοποιούνται;

Αναλυτικά η Ανακοίνωση των Αγροτικών Συλλόγων Βορείου Έβρου
Τη στιγμή που αντλιοστάσια παύουν να λειτουργούν λόγω έλλειψης νερού, οι δεξαμενές έχουν αδειάσει και οι αντλίες στο φράγμα του Θεραπειού σιγούν εξαιτίας της εξαιρετικά χαμηλής στάθμης, η κυβέρνηση και οι εκπρόσωποί της συνεχίζουν να εμπαίζουν τους αγρότες που βρίσκονται σε απόγνωση, βλέποντας τις σοδειές τους και το μέλλον τους να καταστρέφονται μέρα με τη μέρα.
Στις 2 Μαΐου, με πανηγυρικές δηλώσεις και επικοινωνιακές τυμπανοκρουσίες, ανακοινώθηκε η κοινή δήλωση των Υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Βουλγαρίας, η οποία παρουσιάστηκε ως «οριστική λύση» στο ζήτημα της διαχείρισης των υδάτων. Μας διαβεβαίωναν πως όλα βαίνουν καλώς, πως οι τεχνικές λεπτομέρειες ρυθμίζονται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και ότι οι ποσότητες νερού θα είναι ίδιες με τις προηγούμενες χρονιές.


Παρά τις διαβεβαιώσεις αυτές, η πραγματικότητα στο ποτάμι έλεγε κάτι εντελώς διαφορετικό. Ο ΓΟΕΒ είχε ήδη αποστείλει σχετικά έγγραφα, ζητώντας τους τεχνικούς όρους για να προβεί στον αναγκαίο προγραμματισμό και να απαντήσει στους δικαιολογημένους προβληματισμούς των παραγωγών. Αντ’ αυτού, μας καλούσαν να δείξουμε ψυχραιμία και υπομονή, υποστηρίζοντας πως η κατάσταση είναι «υπό έλεγχο».
Στη Βουλή, οι ερωτήσεις των κομμάτων πετιούνται στον κάλαθο των αχρήστων, ενώ στο επιτελικό κράτος η ευθύνη κάνει βόλτες από υπουργείο σε υπουργείο και από εκεί στην Περιφέρεια και πάλι πίσω, χωρίς κανείς να αναλαμβάνει δράση ή λογοδοσία.


Και τώρα, 70 ημέρες μετά τη δήθεν “ιστορική” συμφωνία, οι ίδιοι που μας διαβεβαίωναν πως το πρόβλημα λύθηκε, εμφανίζονται μέσω κοινωνικών δικτύων να προαναγγέλλουν την υπογραφή της συμφωνίας… σε δύο μέρες. Μια ανακοίνωση που κατέβηκε πιο γρήγορα απ’ ό,τι έπεσε η στάθμη του νερού στον Θεραπειό. Μια καθαρά επικοινωνιακή κίνηση για να διασπάσει τον αγροτικό κόσμο και να καλλιεργήσει για άλλη μια φορά φρούδες ελπίδες.


Η υπομονή μας έχει εξαντληθεί. Η ψυχραιμία μας έχει στερέψει, όπως και ο ποταμός Έβρος. Δεν υπάρχουν πλέον δικαιολογίες. Δεν δεχόμαστε άλλες υποσχέσεις. Δεν πρόκειται να καθίσουμε σε κανένα τραπέζι διαλόγου αν πρώτα δεν δούμε νερό στα χωράφια μας.


Ο αγώνας αυτός είναι αγώνας επιβίωσης. Και δεν θα τον εγκαταλείψουμε.
Αγροτικός Σύλλογος Βύσσας
Αγροτικός Σύλλογος Κυπρίνου – Δόξας
Αγροτικός Σύλλογος Ορεστιάδας
Αγροτικός Σύλλογος Τριγώνου

Νέα Κινητοποίηση στο νότιο μέρος του νομού
Την ώρα που ο βορράς παίρνει μια ανάσα, οι αγρότες του νοτίου Έβρου απαντούν με δυναμική κινητοποίηση. Πάνω από 100 τρακτέρ και γεωργικά μηχανήματα απέκλεισαν συμβολικά το Τελωνείο Κήπων, στέλνοντας ηχηρό μήνυμα στην Πολιτεία. Η διαμαρτυρία ήταν ειρηνική, αλλά σαφής: «Χωρίς νερό, δεν υπάρχει αύριο».

Η στάθμη του Άρδα πέφτει, τα φράγματα παραμένουν σχέδια επί χάρτου και οι διαβεβαιώσεις δεν συνοδεύονται από έργα.

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο φυσικό – είναι και βαθιά πολιτικό. Η κυβερνητική αδράνεια, σε συνδυασμό με την άρνηση δημοσιοποίησης των όρων της συμφωνίας με τη Βουλγαρία, έχει εντείνει τη δυσπιστία και τις υποψίες για ελλιπή ή μη επωφελή διαπραγμάτευση.

Εν μέσω κρίσης, γίνεται σαφές ότι ο Έβρος όπως και η υπόλοιπη Θράκη έχει εγκαταλειφθεί από τον εθνικό σχεδιασμό.

Κι όμως, η λειψυδρία δεν γνωρίζει σύνορα. Έλληνες και Τούρκοι αγρότες συμφωνούν ότι μόνο μέσα από διασυνοριακή συνεργασία και σοβαρό σχεδιασμό μπορεί να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα της γεωργίας.

Η κατάσταση στον Έβρο δεν είναι απλώς μια αγροτική κρίση. Είναι δείγμα του πώς το κράτος αντιμετωπίζει τις παραμεθόριες περιοχές του. Είναι ζήτημα αξιοπιστίας, ισότητας και πολιτικής βούλησης.

Οι αγρότες δεν ζητούν προνόμια. Ζητούν νερό, διαφάνεια, δίκαιες αποζημιώσεις και σεβασμό.
Αν η Πολιτεία δεν σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, οι φωνές απόγνωσης θα μετατραπούν σε κραυγές. Γιατί όπως λένε και οι ίδιοι:«Ο αγρότης χωρίς νερό, είναι πολίτης χωρίς αύριο».

Παντίδου Ελένη