Διάλυση της Βουλής, υποψήφιοι υπηρεσιακοί πρωθυπουργοί και δικαίωμα ψήφου στις εθνικές εκλογές
Στις 21 Μαΐου θα διεξαχθούν οι εκλογές με απλή αναλογική, σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Όπως είπε στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, αν χρειαστούν δεύτερες εκλογές, θα γίνουν στις αρχές Ιουλίου.
«Οι εθνικές εκλογές θα διεξαχθούν στη λήξη της τετραετίας, όπως εξ αρχής είχα δεσμευτεί. Θα γίνουν την Κυριακή 21 Μαΐου και αν χρειαστεί δεύτερη αναμέτρηση, ώστε να ακυρωθεί η περιπέτεια της απλής αναλογικής, αυτή θα πραγματοποιηθεί το αργότερο μέχρι τις αρχές Ιουλίου», είπε.
Οι πολίτες θα κληθούν μετά από πολλά χρόνια να εκφράσουν τη βούλησή τους για την διακυβέρνηση της χώρα δίχως τις «θεσμικές παραμορφώσεις» των συστημάτων ενισχυμένης αναλογικής με τις οποίες κατά κύριο λόγο διεξάγονταν οι εκλογικές αναμετρήσεις.
Διάλυση της Βουλής
Μετά την επίσημη ανακοίνωση των εκλογών, όλα δείχνουν ότι η διάλυση της Βουλής και η δημοσίευση του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος θα γίνουν το Σαββατοκύριακο 22-23 Απριλίου ώστε να αποφευχθεί η διάλυση της Βουλής ανήμερα της 21ης Απριλίου, για προφανείς λόγους.
Οι προθεσμίες είναι αυστηρές, αφού από τη δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος, θα πρέπει οι εκλογές να διεξαχθούν το αργότερο εντός 30 ημερών. Εναλλακτικά θα μπορούσε η διάλυση της Βουλής να γίνει και την Δευτέρα 24 Απριλίου ώστε να αρχίσει αμέσως μετά να τρέχει η προεκλογική περίοδος, τουλάχιστον επίσημα, αφού ουσιαστικά έχει ήδη ξεκινήσει.
Αυτό σημαίνει ότι η Βουλή θα κλείσει για τις γιορτές του Πάσχα τη Μεγάλη Τετάρτη και δεν θα ανοίξει ξανά, αφού στο μεταξύ θα διαλυθεί για να πάμε σε εκλογές.
Πότε διαλύεται η Βουλή και ξεκινά επίσημα η προεκλογική περίοδος –
Οι προθεσμίες για τους συνδυασμούς
Η προεκλογική περίοδος ξεκινάει επισήμως με την δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος, οπότε και τίθενται σε ισχύ, σύμφωνα με τον νόμο, μια σειρά από διαδικασίες και προθεσμίες.
Δηλαδή, 10 μέρες μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου ενεργείται η ανακήρυξη των υποψηφίων από τα αρμόδια δικαστήρια και στις 12 μέρες, λήγει η επίδοση στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου των δηλώσεων για την κατάρτιση των συνδυασμών.
Τη 14η ημέρα από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου γίνεται η ανακήρυξη των συνδυασμών από το Α΄ Τμήμα του Άρειου Πάγου, ενώ την 15η μέρα λήγει η προθεσμία για την κλήρωση ή τον διορισμό από τα αρμόδια δικαστήρια των μελών των εφορευτικών επιτροπών και των αναπληρωματικών. Η ημερομηνία αυτή είναι κρίσιμη, αφού το Α’ τμήμα του Αρείου Πάγου θα κρίνει και το κατά πόσον θα επιτραπεί η κάθοδος στις εκλογές του κόμματος του Ηλία Κασιδιάρη, μετά την τελευταία νομοθετική πρωτοβουλία που απαγορεύει τη συμμετοχή στις εκλογές κομμάτων, που η αφανής ή η επίσημη ηγεσία τους, έχουν καταδικαστεί για βαρύτατα εγκλήματα σε βάρος της Πολιτείας.
Ακολουθεί προθεσμία 8 ημερών, μέσα στην οποία τα κόμματα, οι συνδυασμοί και οι υποψήφιοι είναι υποχρεωμένοι να παραδώσουν στον οικείο Αντιπεριφερειάρχη της περιφερειακής ενότητας της έδρας του νομού, επαρκή αριθμό ψηφοδελτίων για τις ανάγκες των εκλογικών τμημάτων του οικείου νομού.
Μετά ο Αντιπεριφερειάρχης καθορίζει τα εκλογικά τμήματα που θα λειτουργήσουν την ημέρα των εκλογών, ανακηρύσσει τους υποψηφίους του νομού και το πρόγραμμα ψηφοφορίας από τις δημοτικές αρχές.
Πού ψηφίζουμε
Οι εκλογείς ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στο δήμο, στα δημοτολόγια του οποίου είναι εγγεγραμμένοι. Οι ετεροδημότες εκλογείς θα ψηφίσουν σε αμιγές ή μεικτό εκλογικό τμήμα ετεροδημοτών της έδρας του Νομού που διαμένουν.
Όλοι οι εκλογείς μπορούν να ενημερώνονται για το εκλογικό τμήμα που θα ψηφίσουν, με την έκδοση και δημοσίευση της σχετικής απόφασης του οικείου Αντιπεριφερειάρχη το αργότερο 10 ημέρες μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, η οποία γνωστοποιείται στους δήμους του νομού.
Πώς ψηφίζουμε
Οι εκλογείς προσέρχονται στο κατάστημα της ψηφοφορίας και παρουσιάζονται στην εφορευτική επιτροπή, η οποία αναγνωρίζει την ταυτότητά τους και επαληθεύει την εγγραφή τους στον εκλογικό κατάλογο.
Οι εκλογείς μπαίνουν στο κατάστημα της ψηφοφορίας ένας- ένας ή σε μικρές ολιγάριθμες ομάδες, με τη σειρά της προσέλευσής τους και όπως ειδικότερα καθορίζει κάθε εφορευτική επιτροπή.
Η αναγνώριση των εκλογέων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος γίνεται με βάση την αστυνομική τους ταυτότητα ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριό τους ή την άδειας οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. Σημειώνεται ότι, τυχόν «κομμένα» δελτία αστυνομικής ταυτότητας είναι αποδεκτά.
Σε κάθε εκλογέα η εφορευτική επιτροπή δίνει ένα φάκελο με ειδικό γνώρισμα μονογραφημένο από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής και σφραγισμένο με τη σφραγίδα της επιτροπής, καθώς και πλήρη σειρά έντυπων ψηφοδελτίων όλων των συνδυασμών και υποψηφίων.
Εκλογείς, που από σωματική αδυναμία δεν μπορούν να κάνουν τα πιο πάνω, έχουν το δικαίωμα για το σκοπό αυτό να απευθυνθούν στον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής ή σε μέλος της εφορευτικής επιτροπής, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να τους βοηθήσουν.
Απαγορεύεται στον εκλογέα να ρίξει το ψηφοδέλτιό του στην κάλπη:
α) αν αυτό δεν είναι μέσα στο φάκελο με το ειδικό γνώρισμα ή αν δεν έχει κλειστεί ο φάκελος και
β) αν ο εκλογέας δεν αποσύρθηκε πρώτα στον ξεχωριστό χώρο (παραβάν).
Στον εκλογέα που ψήφισε χορηγείται, εφόσον ζητηθεί, σχετική βεβαίωση που υπογράφεται από τον Πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής και σφραγίζεται με τη σφραγίδα της.
Ποιοι έχουν δικαίωμα ψήφου
Δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι Έλληνες πολίτες που:
- Έχουν συμπληρώσει το 17ο έτος της ηλικίας τους (η 1η Ιανουαρίου θεωρείται ως ημερομηνία γέννησης όλων όσων γεννήθηκαν μέσα στο χρόνο).
- -Είναι εγγεγραμμένοι σε εκλογικό κατάλογο δήμου της χώρας. Δεν έχουν στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγειν.
Ποιοι στερούνται του δικαιώματος
- Όσοι διατελούν, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση.
- Όσοι το στερήθηκαν λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης, σε κάποιο από τα εγκλήματα που ορίζονται από τον ποινικό και στρατιωτικό ποινικό κώδικα, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή η στέρηση.
Οι 3 υποψήφιοι υπηρεσιακοί πρωθυπουργοί: - Μαρία Γεωργίου πρόεδρος του Αρείου Πάγου (επιλέχθηκε το 2021 εισήχθη στο σώμα το 1983)
- Ευαγγελία Νίκα πρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας (επιλέχθηκε το 2022 εισήχθη στο σώμα το 1983)
- Ιωάννης Σαλμάς πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου( επιλέχθηκε τον Νοέμβριο του 2019 εισήχθη στο σώμα το 1987).
